Jaja odnotowały najwyższy wzrost cen spośród wszystkich produktów spożywczych w Hiszpanii, ze wzrostem o 17,2% w porównaniu do 10% w Europie w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Cena w miejscu pochodzenia przekracza obecnie trzy euro za kilogram, co oznacza wzrost o ponad 70 centów.
Wzrost cen jaj jest zjawiskiem, które dotyka całą Unię Europejską, choć z bardzo różną intensywnością w zależności od kraju. Dane Eurostatu z września ujawniają, że średnia europejska odnotowała 10% wzrost w ujęciu rok do roku, podczas gdy w strefie euro wzrost wyniósł 6,8%, co wskazuje na znaczne różnice na rynku kontynentalnym.
Dane te ukrywają jednak duże rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi. Podczas gdy kraje takie jak Francja odnotowały wzrost o zaledwie 1,6%, a Niemcy o 3,1%, inne kraje odnotowały znacznie większe wzrosty. Hiszpania jest siódmym krajem UE o najwyższym wzroście, z 17,2% wzrostem do września, prawie osiem punktów procentowych powyżej średniej UE i ponad dwukrotnie więcej niż w strefie euro.
Według danych Eurostatu jajka w Polsce podrożały o 18% co stawia Polskę na 6. miejscu w Europie pod względem tempa wzrostu cen. Największego skoku cen jaj doświadczyli nasi południowi sąsiedzi. Czechy odnotowały wzrost cen w wysokości 38,6%, a Słowacja o 30,9%.
Dyrekcja Generalna ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisji Europejskiej co tydzień monitoruje ceny w miejscu pochodzenia we wszystkich krajach członkowskich, ustalając średnie wartości referencyjne w zakresie od 2,8 do 3 euro za kilogram, w zależności od rodzaju produkcji. Monitorowanie to pokazuje, że chociaż ceny bezwzględne różnią się umiarkowanie między krajami, tempo wzrostu różni się dramatycznie: niektórzy główni producenci, tacy jak Francja i Niemcy, utrzymują względną stabilność, podczas gdy inne rynki doświadczają znacznej presji inflacyjnej.
Sytuacja w Europie, która wydaje się podążać za sytuacją na rynku amerykańskim, pokazuje, że czynniki strukturalne wpływają na kontynent nierównomiernie. Czynniki geopolityczne, klimatyczne i kosztowe wpływają z różną intensywnością w zależności od cech każdego rynku krajowego, struktury produkcji oraz lokalnej dynamiki podaży i popytu.
Przypadek Hiszpanii: lider wzrostu cen wśród dużych producentów
Hiszpania, trzeci co do wielkości producent jaj w UE, przedstawia paradoksalną sytuację: podczas gdy jej cena producenta jest nadal nieco poniżej średniej europejskiej, jej wzrost o 22,5% rok do roku czyni ją jednym z rynków, na których ceny rosną najszybciej. Wzrost ten plasuje jaja jako artykuł spożywczy, który podrożał najbardziej w Hiszpanii, powyżej kawy (19%), wołowiny (18%) i czekolady (16%).
Dane dotyczące wskaźnika cen konsumpcyjnych (CPI) pokazują, że wzrost ten jest prawie dziesięciokrotnie wyższy niż w przypadku żywności jako całości (2,4%) i siedmiokrotnie wyższy niż ogólny wskaźnik CPI (3,1%). W rankingu wszystkich produktów konsumenckich, jaja znajdują się na czwartym miejscu pod względem wzrostu cen, za wywózką śmieci, hotelami i karnetami transportowymi.
Wzrost był szczególnie wyraźny w 2025 r., z łączną wartością 21,7% do tej pory w tym roku. Największe wzrosty odnotowano w marcu (7,2%) i kwietniu (5,7%), a po kilku miesiącach umiarkowanego wzrostu, w październiku nastąpiło silne odbicie: dodatkowe 5,1%. Cena u źródła wynosi obecnie ponad trzy euro za kilogram dla prawie wszystkich odmian, przy wzroście o ponad 70 centów w porównaniu z rokiem poprzednim.
Minister rolnictwa Luis Planas podkreślił, że problem nie ma charakteru cyklicznego: "Wzrost cen trwa od 2021 roku" i jest odpowiedzią na brak równowagi strukturalnej. Konsumpcja wzrosła w ubiegłym roku o 3%, podczas gdy produkcja wzrosła zaledwie o 0,4%, tworząc napięcie między podażą a popytem, które wyjaśnia presję na wzrost cen, choć nie uzasadnia całkowicie różnicy w stosunku do innych krajów europejskich.
Różnice w zależności od rodzaju produkcji i perspektyw
Ceny różnią się znacznie w zależności od metody hodowli. Jaja od kur hodowanych w klatkach lub na ściółce kosztują 2,99 i 3,13 euro za kilogram u producenta, przekraczając średnią europejską odpowiednio o 16 i 8 centów od początku października. Z kolei jaja z wolnego wybiegu i ekologiczne pozostają o 15 i 38 centów tańsze niż próg unijny, z cenami 3,2 i 4,18 euro za kilogram.
W ostatnim miesiącu wszystkie odmiany odnotowały wzrosty od 25 do 40 centów, a wzrost rok do roku przekroczył 70 centów we wszystkich przypadkach. Ten rosnący trend, który rozpoczął się w lipcu według danych Komisji Europejskiej, nadal nie wykazuje oznak złagodzenia, pomimo faktu, że w tym tygodniu Ministerstwo Rolnictwa zadekretowało zamknięcie wszystkich ferm drobiu na wolnym powietrzu, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się ptasiej grypy, co może mieć wpływ na przyszłą produkcję.