Zaniepokojenie Europejczyków irańskim programem nuklearnym tylko wzrosło, odkąd Teheran zerwał wszelką współpracę z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej.
Przedstawiciele trzech krajów europejskich grożących ponownym nałożeniem sankcji ONZ na Iran w związku z jego programem nuklearnym nie doszli we wtorek do porozumienia ze swoimi irańskimi odpowiednikami w sprawie sposobów uniknięcia tych środków na kilka dni przed upływem terminu, powiedział dyplomata.
Dyskusje w Genewie między przedstawicielami Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii "zakończyły się bez ostatecznego rezultatu", powiedział dyplomata posiadający wiedzę na temat spotkania, wypowiadając się pod warunkiem zachowania anonimowości, ponieważ nie byli upoważnieni do publicznego wypowiadania się na temat rozmów.
Dyplomata powiedział, że wysiłki będą kontynuowane w celu znalezienia rozwiązania przed upływem terminu wyznaczonego na koniec tego miesiąca, aby powołać się na tak zwany mechanizm snapback porozumienia nuklearnego z Iranem z 2015 r. w związku z tym, co kraje uznały za brak zgodności Iranu.
Snapback oznaczałby powrót do szeroko zakrojonych sankcji ONZ obowiązujących przed zawarciem porozumienia, w tym embarga na broń konwencjonalną, ograniczeń dotyczących rozwoju pocisków balistycznych, zamrożenia aktywów, zakazów podróżowania i zakazu produkcji technologii związanych z energią jądrową.
Spotkanie krajów E3 i Iranu zostało ogłoszone przez rzecznika irańskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych w poniedziałek.
Rozmowy są następstwem poprzedniego spotkania między Europejczykami a Iranem, które odbyło się 25 lipca w Stambule.
Zaniepokojenie Europejczyków irańskim programem nuklearnym, w ramach którego wzbogacano uran do poziomu zbliżonego do broni jądrowej, zanim w czerwcu doszło do 12-dniowego konfliktu między Iranem a Izraelem, w wyniku którego zbombardowano irańskie ośrodki atomowe, tylko wzrosło, odkąd Teheran zerwał wszelką współpracę z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (MAEA).
Pozostawiło to społeczność międzynarodową w niewiedzy na temat statusu irańskich działań nuklearnych, a także zapasów uranu wzbogaconego do 60% czystości, co jest krótkim, technicznym krokiem do poziomu 90% broni.
Iran od dawna utrzymuje, że jego program ma charakter pokojowy, choć jest jedynym krajem nieposiadającym broni jądrowej, który wzbogaca uran do tego poziomu.
USA, MAEA i inni twierdzą, że Iran prowadził program budowy broni jądrowej do 2003 roku.
Europejczycy uzgodnili ze Stanami Zjednoczonymi na początku tego roku termin uruchomienia mechanizmu do końca sierpnia, jeśli Iran nie spełni kilku warunków, w tym wznowienia negocjacji z USA w sprawie swojego programu nuklearnego, umożliwienia inspektorom ONZ dostępu do swoich obiektów nuklearnych i rozliczenia się z ponad 400 kilogramów wysoko wzbogaconego uranu.
Postanowienie "snapback" zawarte w porozumieniu nuklearnym z Iranem z 2015 r. może zostać przywołane przez każdą ze stron, jeśli uzna ona, że Iran nie spełnia wymogów.
Jego celem jest szybkie ponowne nałożenie wszystkich sankcji sprzed porozumienia bez możliwości zawetowania ich przez członków Rady Bezpieczeństwa ONZ, w tym stałych członków i sojuszników Iranu, Rosję i Chiny.
Iran twierdzi, że nie ma podstawy prawnej dla Europejczyków do ponownego nałożenia sankcji ONZ poprzez snapback, twierdząc, że kraje te nie dotrzymały porozumienia nuklearnego z Iranem z 2015 r. po wyjściu USA z porozumienia w 2018 r., w szczególności zapewnienia oczekiwanych korzyści gospodarczych dla Iranu.
W celu zapewnienia, że Iran nie będzie w stanie opracować broni atomowej, światowe mocarstwa zawarły porozumienie z Teheranem w 2015 r., na mocy którego Iran zgodził się ograniczyć wzbogacanie uranu do poziomów niezbędnych do produkcji energii jądrowej w zamian za zniesienie sankcji gospodarczych.
Inspektorzy ONZ mieli za zadanie monitorować program.
Zgodnie z pierwotnym porozumieniem nuklearnym Iran mógł wzbogacać uran tylko do czystości 3,67%, może utrzymywać zapasy uranu w wysokości 300 kilogramów i może używać tylko bardzo podstawowych wirówek IR-1, maszyn, które obracają gaz uranowy z dużą prędkością do celów wzbogacania.