Zintegrowana Klasyfikacja Faz Bezpieczeństwa Żywnościowego (IPC) podniosła swoją klasyfikację do fazy 5, najgorszego poziomu w skali braku bezpieczeństwa żywnościowego.
Światowy autorytet w dziedzinie kryzysów żywnościowych przekazał w piątek, że największe miasto w Strefie Gazy jest dotknięte głodem i że bez zawieszenia broni a także zniesienia ograniczeń dotyczących pomocy humanitarnej głód prawdopodobnie rozprzestrzeni się na całe terytorium Strefy.
Zintegrowana klasyfikacja faz bezpieczeństwa żywnościowego (IPC) pokazała, że głód panuje w mieście Gaza, zamieszkałym przez setki tysięcy Palestyńczyków i że do końca przyszłego miesiąca może rozprzestrzenić się na południe, do Deir al-Balah i Khan Younis.
Określenie IPC nastąpiło po miesiącach ostrzeżeń ze strony organizacji humanitarnych, że ograniczenia Izraela dotyczące dostaw żywności i innej pomocy do Strefy Gazy oraz ofensywa wojskowa powodują wysoki poziom głodu wśród palestyńskiej ludności cywilnej, zwłaszcza dzieci.
Pierwszy przypadek potwierdzenia przez IPC klęski głodu na Bliskim Wschodzie, z pewnością zwiększy międzynarodową presję na Izrael, który od 2023 roku toczy brutalną wojnę z Hamasem, odkąd grupa ta przeprowadziła najazd na Izrael.
„Głód w Strefie Gazy to głód całego świata. To głód, który pyta: co zrobiliście? Głód, który będzie i musi nas wszystkich prześladować, ponieważ jest to głód przewidywalny i możliwy do uniknięcia. Głód spowodowany okrucieństwem. Usprawiedliwiony zemstą. Umożliwiony przez obojętność i podtrzymywany przez współudział” – powiedział Tom Fletcher, podsekretarz generalny ONZ ds. pomocy humanitarnej i koordynator pomocy w sytuacjach kryzysowych.
Izrael twierdzi, że planuje wkrótce eskalować wojnę poprzez zajęcie miasta Gaza i innych bastionów Hamasu, co według ekspertów pogłębi kryzys głodowy.
IPC stwierdziło, że głód jest spowodowany walkami i blokadą pomocy humanitarnej, a pogłębia go powszechne wysiedlenie ludności i załamanie produkcji żywności w Strefie Gazy, co po 22 miesiącach wojny doprowadziło do sytuacji, w której głód zagraża życiu ludności na całym terytorium.
Według raportu IPC ponad pół miliona osób w Strefie Gazy, czyli około jedna czwarta ludności, boryka się z katastrofalnym głodem, a wiele z nich jest zagrożonych śmiercią z przyczyn związanych z niedożywieniem.
W zeszłym miesiącu IPC stwierdziło, że w Strefie Gazy realizuje się „najgorszy scenariusz głodu”, ale nie podjęło oficjalnej decyzji w tej sprawie.
Premier Izraela Benjamin Netanjahu zaprzeczył, jakoby w Strefie Gazy panował głód, nazywając doniesienia o głodzie „kłamstwami” rozpowszechnianymi przez Hamas.
Po opublikowaniu zdjęć wychudzonych dzieci w Strefie Gazy i doniesieniach o zgonach spowodowanych głodem Izrael ogłosił środki mające na celu zwiększenie pomocy humanitarnej.
Jednak ONZ i Palestyńczycy w Strefie Gazy twierdzą, że dostarczana pomoc jest znacznie mniejsza niż potrzebna.
Izraelska agencja wojskowa odpowiedzialna za przekazywanie pomocy na terytorium odrzuciła w piątek raport IPC, nazywając go „fałszywym i stronniczym”.
Agencja, znana jako COGAT, odrzuciła twierdzenie, że w Strefie Gazy panuje głód, i stwierdziła, że w ostatnich tygodniach podjęto znaczące kroki w celu zwiększenia ilości pomocy dostarczanej do Strefy.
„Coraz więcej osób, zwłaszcza małych dzieci, umiera z powodu głodu i chorób, którym można było zapobiec, ponieważ Izrael uczynił głód podstawowym elementem swojej kampanii mającej na celu kontrolę nad Strefą Gazy” – powiedział Chris Newton, analityk z International Crisis Group.
Plan Izraela dotyczący eskalacji wojny w mieście Gaza kilka tygodni po ostrzeżeniu, że zaczyna się tam głód, pokazuje, jak „celowy jest ten głód i jak Izrael go wykorzystuje” – powiedział.
Netanjahu twierdzi, że potrzebna jest większa presja militarna, aby osiągnąć cele Izraela, czyli uwolnienie zakładników przetrzymywanych przez Hamas i całkowite wyeliminowanie tej bojowej grupy.
W jaki sposób IPC określa klęskę głodu?
Formalne stwierdzenia klęski głodu są rzadkością. IPC stwierdziło wcześniej klęski głodu w Somalii w 2011 roku, w Sudanie Południowym w 2017 i 2020 roku oraz w niektórych częściach zachodniego regionu Darfur w Sudanie w zeszłym roku.
IPC stwierdza, że w danym regionie panuje głód, gdy spełnione są wszystkie trzy poniższe warunki:
Co najmniej 20 procent gospodarstw domowych cierpi na skrajny brak żywności lub praktycznie głoduje. Co najmniej 30 procent dzieci w wieku od sześciu miesięcy do pięciu lat cierpi na ostre niedożywienie lub wyniszczenie, co oznacza, że są zbyt chude w stosunku do swojego wzrostu. Co najmniej dwie osoby lub czworo dzieci poniżej piątego roku życia na 10 000 umiera codziennie z powodu głodu lub współdziałania niedożywienia i chorób.
Ofensywa Izraela i ograniczenia dostępu do Strefy Gazy utrudniły gromadzenie danych.
Dane przeanalizowane między 1 lipca a 15 sierpnia wykazały wyraźne oznaki osiągnięcia progu głodu i mocnego niedożywienia.
Zebranie danych dotyczących śmiertelności było trudniejsze, ale IPC stwierdziło, że na podstawie dostępnych dowodów można wyciągnąć wniosek, że prawdopodobnie osiągnięto niezbędny próg.
IPC ostrzegło, że do końca września jedna trzecia ludności Strefy Gazy może stanąć w obliczu katastrofalnego głodu, a liczba ta jest prawdopodobnie zaniżona.