Filmy przedstawiające płaczącego ukraińskiego "poborowego" zalały w tym tygodniu europejskie media społecznościowe, zwłaszcza w Niemczech i na Węgrzech. Wydaje się jednak, że klip został stworzony przy pomocy Sora, nowego narzędzia OpenAI.
W mediach społecznościowych krąży wideo pokazujące młodego mężczyznę podającego się za ukraińskiego poborowego wysyłanego na front i płaczącego do kamery.
Wideo, które pokazuje mężczyznę mówiącego po ukraińsku, wypowiadającego słowa: "Nie chcę umierać, mam tylko 23 lata", zgromadziło setki tysięcy wyświetleń w różnych krajach europejskich, gdzie zostało opatrzone napisami w języku węgierskim, niemieckim i angielskim.
Jedna z węgierskich wersji klipu wygenerowała 1,8 miliona wyświetleń. Zespół weryfikacyjny Euronews, The Cube, znalazł dalsze przypadki ponownego udostępniania wideo z napisami w języku francuskim, hiszpańskim, greckim, tureckim, a nawet japońskim.
Podpisy przy nagraniu twierdzą, że domniemany żołnierz został przymusowo wysłany na linię frontu, a wiadomości w języku niemieckim i francuskim informują, że Ukraina i inne kraje europejskie są winne wysyłania Ukraińców na linię frontu.
"Ukraina wysyła swoich młodych ludzi na rzeź" - głosi jeden z postów w języku francuskim.
Istnieje jednak kilka dowodów na to, że wideo jest fałszywe i prawdopodobnie zostało stworzone przy użyciu sztucznej inteligencji.
Rozpoznawanie twarzy, które Cube użył przy nagraniu, pokazuje, że twarz na zdjęciu jest podobna do rosyjskiego streamera z Petersburga.
Według oświadczenia Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji, organu powiązanego z ukraińską Radą Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy, "twarz udostępniona w filmie należy do obywatela Rosji, a nie Ukraińca".
Na filmie rzekomy poborowy mówi: "Zostałem zmobilizowany. Jadę do Czasiw Jaru". Ukraińscy eksperci językowi powiedzieli The Cube, że wymowa słów "Czasiw Jar" nie brzmi naturalnie ani zgodnie z rodzimą mową ukraińską, co budzi wątpliwości co do autentyczności wideo.
Wiek poborowy w Ukrainie wynosi obecnie od 25 do 60 lat. Najmłodszy wiek został obniżony z 27 do 25 lat w kwietniu ubiegłego roku, aby zwiększyć liczebność wojsk w obliczu inwazji Rosji na pełną skalę, która trwa już czwarty rok. Osoby poniżej 25. roku życia, a za taką osobę uważa się mężczyzna na filmie, mogą zapisać się do wojska tylko dobrowolnie.
Wideo pojawiło się w momencie, gdy pobór wojskowy w Ukrainie stał się gorącym tematem dyskusji. W lutym Ukraina wprowadziła roczny kontrakt wojskowy skierowany do osób w wieku od 18 do 24 lat, oferując im wynagrodzenie i dodatkowe premie. W kwietniu zastępca szefa kancelarii prezydenta, Pawlo Palisa, powiedział, że tylko kilkuset mężczyzn w tym wieku podpisało umowy na służbę.
Wideo prawdopodobnie stworzone za pomocą narzędzia Sora
Przeprowadzając odwrotne wyszukiwanie zdjęć, klip prowadzi do konta na TikToku, które od tego czasu zostało usunięte. Wyszukiwanie konta pokazuje dziesiątki filmów, które wydają się pokazywać ukraińskich "poborowych" w niebezpieczeństwie.
Niektóre z nich zawierają znak wodny Sora, narzędzia sztucznej inteligencji OpenAI do przetwarzania tekstu na wideo. Jeden z filmów pokazuje mężczyznę wyglądającego jak ukraiński poborowy płaczący krwawymi łzami.
Giorgio Patrini, dyrektor generalny i współzałożyciel Sensity AI, która znajduje i monitoruje syntetyczne filmy generowane przez sztuczną inteligencję, powiedział, że ich technologia wykazała, że filmy na koncie zostały utworzone za pomocą Sora, a znak wodny został usunięty w postprodukcji.
Aplikacja, która niedawno stała się dostępna dla użytkowników Androida w wybranych krajach, umożliwia użytkownikom tworzenie realistycznych filmów przy użyciu ich podobieństwa, pod warunkiem, że wyrażą na to zgodę. Użytkownicy mają możliwość uczynienia swojej podobizny prywatną.
Według Patriniego, hełm noszony przez żołnierza w wiralowym klipie ma kilka "niespójności w porównaniu z rzeczywistym sprzętem wojskowym".
Boczna szyna akcesoriów i układ śrub, jak pokazano poniżej przez Sensity, różnią się od typowych modeli wojskowych. Dodatkowo, hełm nie posiada paneli na rzepy.
Ukraiński żołnierz, z którym konsultował się The Cube, potwierdził, że kabel zestawu słuchawkowego biegnący wzdłuż hełmu na filmie wydawał się nietypowy i niezgodny z typowym wyposażeniem wojskowym.
W innym filmie opublikowanym na koncie na TikToku, Sensity stwierdził, że napis na kurtce żołnierza nie jest napisany cyrylicą, "ale raczej używa liter łacińskich z powierzchownym podobieństwem do cyrylicy".
Detale, które sprawiają, że wideo można rozpoznać jako fałszywe, są jednak trudne do zauważenia. Według Francesco Cavalli, dyrektora operacyjnego Sensity, przykłady filmów takich jak ten, stworzonych przy użyciu narzędzi AI Video, są "tanią i szeroko dostępną bronią do wywierania wpływu".
"Dla każdego jest teraz jasne, że są one wdrażane na dużą skalę w celu osiągnięcia strategicznych celów na polu bitwy wojny hybrydowej" - powiedział. "Cel jest prosty, ale skuteczny: mieć wpływ na kształtowowanie opinii międzynarodowej, demoralizować przeciwnika i zacierać granicę między rzeczywistością a fikcją".