Czy wiesz, że rybołowy mają stałych partnerów? Po migracji wracają do swoich gniazd, aby się rozmnażać. W tym odcinku Smart Regions odwiedzamy Marais d'Orx we Francji, aby dowiedzieć się więcej o reintrodukcji tego ptaka na terenach podmokłych, osuszonych przez Napoleona do celów rolniczych.
Rezerwat przyrody Marais d'Orx w regionie Akwitanii we Francji to 1000-hektarowy teren podmokły bogaty w historię i przyrodę, pełen ptaków drapieżnych powracających do swojego naturalnego środowiska.
W 1800 r. Napoleon kazał przekształcić go w polder, obszar terenów podmokłych osuszonych dzięki innowacyjnemu systemowi pomp i grobli. Celem była uprawa ziemi ornej i pozbycie się niezdrowych bagien. Obszar ten był wykorzystywany przez rolnictwo przemysłowe do lat 80. XX wieku, a obecnie jest pięknym rezerwatem przyrody i ważnym korytarzem migracyjnym.
Plan Balbuzard: Jak rozmnażają się rybołowy?
Zespół Marais d'Orx, zarządzany przez Fabienne Puyo i kierowany przez Paula Lesclaux, pracuje nad reintrodukcją rybołowa od 2018 roku. Wskaźnik reprodukcji ptaka na tym obszarze spadał.
„Ten gatunek ptaka, mimo że był prześladowany przez dziesięciolecia, jest filopatryczny, co oznacza, że ma tendencję do powrotu do miejsca urodzenia w celu rozmnażania się po migracji” – mówi Lesclaux. Co ciekawe, rybołowy mają również tendencję do posiadania tego samego partnera lęgowego przez całe życie. Po migracji spotykają się ponownie na swoim terytorium lęgowym, aby się rozmnażać. Jeśli więc w kolonii nie rodzą się młode ptaki, populacja spada.
Plan Balbuzard, finansowany przez Unię Europejską w latach 2018-2021, umożliwił transfer piskląt z innych regionów. Te młode ptaki przyjmują Marais d'Orx jako miejsce swoich narodzin, więc będą tu wracać, aby gniazdować i łączyć się w pary. „Przenieśliśmy ostatnie pisklęta w 2021 i 2024 roku, a te, które wypuściliśmy, mają już 9 piskląt wyklutych naturalnie w parku”.
Program okazał się sukcesem, a populacja rośnie. W gnieździe zainstalowana została kamera internetowa, dzięki której można śledzić życie tych drapieżnych ptaków.
Od gruntów rolnych do rezerwatu przyrody
Po długim okresie, w którym tereny podmokłe były osuszane i wykorzystywane do celów rolno-przemysłowych, władze podjęły działania w celu przywrócenia ich do naturalnego stanu. Od czasu gdy Conservatoire du Littoral (CdL), francuska organizacja publiczna powołana w celu ochrony wybrzeża kraju, nabyła tereny w 1995 r., „istniało pragnienie przywrócenia ich do stanu naturalnego, aby stworzyć bardziej zrównoważony ekosystem, który sprzyja różnorodności biologicznej”, wyjaśnia Fabienne Puyo, dyrektorka rezerwatu przyrody.
Jak wyjaśnia Puyo, takie rezerwaty przyrody pomagają łagodzić skutki zmian klimatycznych. Dyrektorka rezerwatu przywiązuje również dużą wagę do edukacji i świadomości społecznej. „Natura jest cennym towarem, zapewniającym ludzkości usługi, które są często pomijane i niedoceniane”.
Obecnie rezerwat przyrody jest domem dla wielu gatunków ptaków wędrownych, a także innych zwierząt, takich jak wydry, żółwie, gady i liczne gatunki owadów. W 2015 r. rezerwat przyrody zainwestował prawie 3,3 mln euro (20% pochodziło z EFRR) w budowę ścieżki edukacyjnej z kilkoma obserwatoriami ptaków.
Obejmowało to renowację dwóch klejnotów mokradeł: Maison Béziers i Maison du Marais. Dziś służą jako centrum dla zwiedzających, centrum wystawowe i biura.
Alain Oelick jest fotografem amatorem i miłośnikiem ptaków. Towarzyszyliśmy mu podczas spaceru, aby poznać rutynę rybołowów. „W czasie reintrodukcji rybołowów rezerwat pozwolił mi przyjechać i zrobić zdjęcia, aby pokazać, jak rozwijają się i rosną młode”. Jego zdjęcia ukazują ten proces w pełnej krasie.
Plan Balbuzard to program odbudowy populacji rybołowa w Marais d'Orx. Jego całkowity budżet wyniósł 351 007 euro i był w 80% finansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR).
Minęło 30 lat, odkąd Conservatoire du Littoral nabyło Marais d'Orx w 1995 roku w celu jego odrestaurowania. Obecnie rezerwat jest przykładem renowacji publicznych atrakcji przyrodniczych mających na celu zwiększenie świadomości odwiedzających i ułatwienie badań naukowych.